บันทึกตามสาย

           ต้นกำเนิดของคำว่า "ปราณ" มีที่มาที่ไปอย่างไร หลายคนอาจจะเคยได้ยินว่า "ปราณายามะ" (Pranayama) ในภาษาสันสกฤต คำนี้จะวนเวียนผูกพันกับเหล่าผู้ฝึกโยคะ ซึ่งหมายถึงการควบคุมลมหายใจ โดยเหล่าผู้ฝึกโยคะจะทราบดีว่า จะต้องทำควบคู่กันไปทั้งทางร่างกาย จิตใจ และจิตวิญญาณ  คลิปวิดิโอประกอบบทความ      วิชาการฝึกแบบโยคะนี้ มีต้นกำเนิดอยู่ในอารยธรรมอินเดียโบราณย้อนไปประมาณ 5,000ปีก่อน จากข้อสันนิฐานของนักประวัติศาสตร์ที่ค้นพบในคัมภีย์พระเวท เป็นการฝึกฝนเพื่อผสานลมหายใจเข้ากับท่วงท่าต่างๆซึ่งแตกแยกแบ่งสายกันไปตามสำนัก และเชื่อว่ามีการสืบทอดวิชากันมาแบบปากต่อปาก จนกระทั่งท่าน "ปตัญชลี" (Patanjali) เป็นผู้เชี่ยวชาญทางการแพทย์ และได้รวบรวมวิธีการฝึกปฏิบัติไว้ในโยคะสูตร คาดว่ามีชีวิตช่วงราวศตวรรษที่2ก่อนคริสต์ศักราช สืบทอดตำราเก่าแก่มากมาย สืบทอดมาจนถึงปัจจุบันที่แพร่หลายในประเทศไทยตั้งแต่รัชกาลที่1 ถูกขนานนามว่า "ฤาษีดัดตน" ก็สันนิฐานได้ว่าท่วงท่ามาจากอาสนะ ในโยคะสูตรอีกเช่นกัน เหตุผลเพราะการที่เหล่าโยคีในอินเดียใช้แก้อาการปวดเมื่อยจากการนั่งสมาธิ ท...

       สิ่งแรกที่ต้องกล่าวถึงขาดเสียมิได้ก็คือ หลายบ้านมีโต๊ะหมู่บูชาชุดใหญ่ และจัดวางพระพุทธรูป พระอริยสงฆ์สาวก รวมไปถึงทวยเทพทั้งพุทธทั้งพราหมณ์ปะปนกัน ซึ่งเป็นสิ่งที่ไม่สมควร ถามว่าไม่สมควรเพราะอะไร เหตุผลเดียวที่น่าฟัง ก็คือ เป็นคนละศาสดา และคนละศาสนากันนั่นเองครับ ในศาสนาของพระสัมมา-สัมพุทธเจ้า ซึ่งมหาเทพ มหาเทวี ไม่ได้มีบทบาทในการปกป้องหรือคุ้มครองพระศาสนา อย่างที่เคยเอ่ยถึงบ้างว่า อาจจะมีการพยายามผสมผสานหลอมรวมในส่วนของฮินดู และตันตระยาน หรือนิกายที่แตกแยกไปสร้างคติใหม่โจมตีกันไป โจมตีกันมา นั่นไม่ใช่เหตุผลที่เราควรน้อมนำครับ วิถีปฏิบัติที่ต่างกันของทั้งสองศาสนา การปฏิบัติบูชาย่อมต่างกันตามไปด้วย ตรงส่วนนี้ให้ข้อคิดในการแยกโต๊ะบูชา หรือแยกหิ้งออกจากพระพุทธให้ชัดเจน จะเป็นผลดีต่อการบูชามากกว่า เช่น พระพิฆเนศวร์ พระพรหม พระศิวะ พระนารายณ์ ฯ (โดยปกติพระพรหมไม่นิยมบูชาในบ้านอยู่แล้ว) หรือจะเป็นพระแม่ปารวตี พระแม่ลักษมี พระแม่สรัสวตี หรือหมวดฤาษีต่าง ๆ เหล่านี้สืบเชื้อสายพราหมณ์ - ฮินดู โดยสมบูรณ์ ให้สังเกตว่า ขนาดวัดวาอารามยังสร้างวิหารแยก ยกเว้นบ...